×
Kijk in deze tweede coronagolf niet alleen naar veiligheid voor de kwetsbaarste mensen. Hou in de zorg ook ruimte voor wat zij nodig hebben aan sociaal contact, om hun leven kwaliteit te geven, en gooi bijvoorbeeld niet weer de deuren van verpleeghuizen in het slot. Anne-Mei The, hoogleraar langdurige zorg en dementie, was woensdag stellig in haar oproep tijdens een webinar van het Friesland College.
Hoe kunnen we de zorg aan kwetsbare mensen beter vormgeven, nu het coronavirus weer overal toeslaat? Dat vraagt om een gezamenlijke zoektocht van professionals en opleidingen voor de zorg, stelde directeur Ida van Marion van de FC-school voor Zorg, Service en Welzijn (ZSW) bij de start. ‘We zien veel ontwikkeling. Dan is het goed om samen nieuwsgierig te zijn. Een verhaal heeft altijd verschillende kanten.’
Fysieke en mentale gezondheid
In dit webinar, waarin studenten én medewerkers van partnerinstellingen in de zorg ook via de chat vragen konden stellen aan het forum voor de camera’s in het WTC in Leeuwarden, had Anne-Mei The een heldere boodschap.
In het voorjaar was zij twee maanden lang veel in de praktijk van verpleeghuizen. ‘Ik zag angst. Iedereen keek naar getallen, naar wat er in ziekenhuizen gebeurde. In de verpleeghuizen waar ik was, leek de aandacht voor hóe iemand leeft en eventueel sterft te verdampen.’ Familie werd vaak buitengesloten. Alleen de basiszorg bleef over. Het effect was dat veel kwetsbare mensen zich terugtrokken en somber werden. The: ‘Er was een diep gat ontstaan tussen de zorg voor de fysieke en mentale gezondheid.’
Bijval
Haar gedachte dat juist de sociale kant en écht contact aandacht verdient tijdens zo’n crisis, kreeg veel bijval. Alberta van der Bij, FC-docente: ‘Je zag dat medewerkers zich krampachtig vasthielden aan regels en protocollen, omdat zij koste wat kost wilden voorkomen dat zíj degene zouden zijn die het virus naar binnen bracht.’ Logisch en voorstelbaar, maar het ging ten koste van de zorg voor de kwaliteit van leven bij mensen die eigenlijk niet meer hun eigen keuzes konden maken.
Gerke de Boer, leraar verpleegkunde en expert in de sociale benadering bij dementie, wilde nog wel een stap verder gaan. Geef zorgprofessionals de ruimte om ook nu zelf te bedenken wat goed is. De echte zorghelden, stelde hij, zijn medewerkers die familie stiekem door de achterdeur naar binnen loodsten om toch een cliënt te bezoeken. ‘Natuurlijk, je moet voorzichtig zijn. Maar denk zelf na en negeer ook eens een protocol, als dat beter is.’
Frisse blik
Bianca Rooks, verpleegkundige met ervaring in een Covid-huis in Heerenveen, was het daar slechts deels mee eens. ‘Je moet ruimte zoeken, maar dat kan ook binnen de regels. Als professional kun je grenzen aangeven én doen wat nodig is in het belang van een cliënt.’ Zo zie je maar, concludeerde gespreksleider Marijke Roskam: ‘Een verhaal heeft verschillende kanten en het is belangrijk om steeds van gedachten te wisselen.’
Een oproep aan alle studenten werd wel door iedereen gedeeld: blijf nieuwsgierig, pas je niet klakkeloos aan en stel vragen… Dan kun je als student zorgen voor een frisse blik op wat anderen misschien heel gewoon vinden.