“Waar zitten de meeste calorieën in? A: een patatje mayo. B: een banaan. C: een Mars. D: een broodje kroket.” In het grasveld liggen een A, een B, een C en een D en de deelnemers mogen bij de letter van hun antwoord gaan staan. De dame in de rolstoel heeft bordjes met de letters erop gekregen, die ze omhoog kan houden. Zo kan ze toch mee doen aan de leefstijlquiz, ondanks haar beperkte mobiliteit. De meerderheid kiest voor A. Als dat het juiste antwoord blijkt, klinkt er gejuich. Johan en James doen een elleboogje met een CIOS student. Het is duidelijk, de groep is fanatiek.
Al doende leert men
Wekelijks gaat deze groep naar Pottenbakkerij de Diggel aan it Hege Stik in Heerenveen. Dit is een atelier waar mensen met een verstandelijke beperking prachtige producten maken van klei, in opdracht of voor de verkoop in de Talant winkeltjes. Maar vandaag wordt hun dagelijkse gang van zaken onderbroken door een drietal CIOS studenten. Jildau Holtrop en Jan de Vries, beide 4e jaars CIOS-studenten en Jesper Faber, 2e jaars CIOS-student, geven vandaag de derde en jammer genoeg laatste les vanuit het programma van het Special Sporters Fonds. “We gaan wisselen!”, roept Jildau, die de leiding heeft over de leefstijlquiz. “Jullie mogen naar Jan en gaan een lekker gezonde wrap maken.” Jan heeft de wraps al klaar liggen, volkoren wraps uiteraard. Daarnaast ligt komkommer, rucola en kipfilet. Zo leert hij spelenderwijs de deelnemers iets over een gezonde maaltijd. Dat de wraps naast gezond ook nog eens lekker zijn blijkt wel, want ze zijn in no time op.
Naar buiten
De coördinatie van de lessen van het Special Sporters Fonds om verstandelijk beperkten in beweging te krijgen, is bij Lowise Hazenberg, coördinator maatschappelijke projecten bij Sportstad Heerenveen, neergelegd. Voorwaarde vanuit het fonds was wel om dit samen met CIOS-studenten op te pakken. “We hebben 35 zorglocaties door heel Friesland op het programma staan, die we bezoeken tussen begin april en de zomervakantie. Niet alle locaties die we hebben aangeschreven doen mee, sommigen hebben ook al hun eigen bewegingsactiviteiten.” Moeilijk was het niet, om de planning met de CIOS-studenten rond te krijgen. Bart de Vries, docent CIOS vult aan: “Studenten zijn zo blij dat ze wat kunnen doen, weer naar buiten kunnen. Letterlijk en figuurlijk. We zien ze gewoon weer opbloeien. Daarnaast is het een mooie mogelijkheid voor studenten om praktijkuren te draaien, want met de lockdown hebben ze daarvoor weinig tot geen mogelijkheden gehad.”
De studenten hebben voorafgaand aan de fysieke lessen, diverse lessen op papier uitgewerkt, afgestemd op de verschillende denk- en beweegniveaus op de locaties. Zo hebben ze een databank gecreëerd waaruit ze kunnen putten om de lessen vorm te geven. Lowise: “Meestal help ik ze bij de eerste les even met opstarten. Maar het idee is dat ze de andere lessen echt zelfstandig draaien. Dit is goed voor het zelfvertrouwen van de student. Zo halen zij er ook het maximale uit.”
“Ik doe niet mee!”
Een serie van drie lessen bestaat uit drie onderdelen: spel, voeding en een leefstijlquiz. Deze laatste les wordt dan ook afgesloten met een spel. Annamaria koekoek, bij sommigen beter bekend als omkijkertje. De spelregels worden een beetje omgebogen in het voordeel van de deelnemers. Maar het gaat er dan ook niet om wie de winnaars is. Ze zijn in beweging. Ze zijn buiten. Ze lachen, maken plezier. En als ze er ook nog wat van opsteken, is dat helemaal mooi meegenomen.
Eén van de activiteitenbegeleiders van de groep staat naast me. “Zie je die mevrouw daar staan, die zo fanatiek meedoet? De eerste les riep ze: “Ik doe niet mee! Nee hoor, dat is niks voor mij.” Maar toen ze zag dat iedereen meedeed, ging ze heel langzaam ook mee doen. En nu, bij de derde les, staat ze al buiten voor de studenten alles klaar hebben liggen!” Doel bereikt, lijkt me.